Overslaan en naar de inhoud gaan

Droogmakerijen langs het Canal du Midi

foto
Oude hydro-elektrische centrale
Oude hydro-elektrische centrale

Tussen de fraai ommuurde stad Carcassonne en Beziers liggen twee bijzondere droogmakerijen: La Marseillette en Montady. Niet onder zeeniveau zoals in Nederland maar bijna 100 meter er boven. Al in 1247, ruim tweehonderd jaar voor de oudste droogmakerij in Nederland, legden monniken het Meer van Montady droog. Hoe dat kan? Gewoon een gat prikken door een heuvel en dan loopt het water vanzelf weg. Met La Marseilette hadden de ontginners veel meer moeite.

Vanaf de heuvel waarop de resten van de versterkte Keltische stad (oppidium) Enserune liggen, heb je een prachtig uitzicht op het drooggelegde meer van Montady. Het lijkt wel door buitenaardse wezens aangelegd. Rond als een graancirkel en aangesneden als een taart. Vanaf een heuvel tellen we meer dan 20 reusachtige punten. De ontwateringssloten lopen naar het hart van de taart. Van daaruit voert een dieper gelegen kanaal het water onder de heuvel Malpas naar het Canal du Midi.

foto
Image
Etang asechesse de Montady
Etang asechesse de Montady

Een Nederlands tintje

Het ontginningsverhaal van de 2000 ha grote moerassige laagte bij Marseilette heeft een Nederlands tintje. De eerste pogingen om het te draineren werden al ondernomen in de 14de eeuw, maar pas in 1647 was er sprake een complete drooglegging. De heren van Ranchin groeven een kanaal vanuit het moeras door een hoge rug naar de rivier de Aude bij Puicheric. Bij dit werk adviseerde de Nederlander Humphrey Bradley, de maitre des digues van Lodewijk XIII vanuit het verre Parijs. Dertig jaar later waren de kanalen al zodanig verwaarloosd dat de zaak weer onder water liep.

Vlak voor de Franse Revolutie was er weer sprake van enkele pogingen tot drainage. Toch zou het nog tot midden 19de eeuw duren voordat de huidige toestand werd bereikt. Een bijkomend probleem was de verzilting van het grondwater in het gebied. Pas toen in 1851 zoet water vanuit de rivier de Aude door een 2 km lange tunnel naar het drooggelegde gebied kon worden gevoerd, kon er goed geboerd worden. Na de Tweede Wereldoorlog werd de waterstroom uit de Aude ook benut voor de opwekking van elektriciteit. De ruïne van de kleine waterkrachtcentrale is zeker een bezoek waard.

De toestroom van zoet water maakt het ook mogelijk om percelen te inunderen. Dit middel passen de wijnboeren toe om hun grond zonderbestrijdingsmiddelen te ontsmetten.

Wandelwijzer

Een rondwandeling van 19 km voert je door de droogmakerij van Marseilette en enkele opmerkelijke waterwerken: een waterinlaattunnel met verlaten waterkrachtcentrale, de poldersloten en een uitwateringsluis. De terugweg voert langs het Canal du Midi met zijn vele sluizen.

regio